معرفی
موقعيت جغرافيايي
استان چهارمحال و بختياري با 28559 كيلومتر مربع وسعت و در قلمرو مركزي رشته كوههاي زاگرس‌بين پيشكوههاي داخلي و استان اصفهان استقرار يافته است. اردل، بروجن، شهركرد، فارسان و لردگان 5شهرستان اين استان مي‌باشند. شهركرد مركز استان چهارمحال و بختياري است.
جمعیت استان
استان چهارمحال و بختياري درسال 1375 حدود 761168 نفر جمعيت داشته است كه 45 درصد آن شهر نشين، 8/54 درصد روستانشين وبقيه غير ساكن (كوچ رو) بوده است. نسبت جنسي جمعيت استان 102 نفر مي‌باشد.
تاريخ و فرهنگ
تاريخ سرزمين چهار محال و بختياري با تاريخ ايل بختياري در هم آميخته است. بختياري‌ها شاخه‌اي ازطوايف لر هستند كه در تاريخ ايران به «لر بزرگ» مشهور شده‌اند. ايل بختياري به دو دسته بزرگ هفت لنگ وچهار لنگ تقسيم مي‌شود. قلمرو تابستاني يا ييلاقي چهار لنگ‌ها در شمال منطقه و هفت لنگ‌ها در جنوب آن‌واقع است. منطقه بختياري گاهي جزء استان فارس و زماني جزء حكومت خوزستان بود.
حيات عشايري بختياري‌ها و ويژگي‌هاي ناشي از اين نوع زندگي اجتماعي باعث شده است كه آثار تاريخي‌و باستاني اندكي در استان بوجود آيد، ولي زيبايي‌هاي طبيعي آن كم نظير و جالب توجه است، بطوريكه هربيننده‌اي را مجذوب مي‌سازد. تالاب‌هاي دل‌انگيز و زيبا، تفرجگاههاي مصفا، حواشي سرسبز رودخانه‌ها،گلزارهاي بي نظير، چشمه‌هاي آبگرم و معدني، آبشارهاي فرحبخش، ارتفاعات بلند، برف فراوان زمستان و دههاعنصر طبيعي ديگر، جلوه‌هاي بسيار زيبا و ديدني فراهم آورده و زمينه‌هاي مساعدي را براي بهره برداري‌هاي‌گردشگاهي و ورزش‌هاي زمستاني بوجود آورده است
استان چهار محال و بختياري از لحاظ آداب و رسوم و كنش‌هاي فرهنگي يكي از جالب‌ترين مناطق عشايري‌ايران است. مراسم ويژه عشايري در ارتباط با زندگي كوچ و كوچ نشيني، انجام مراسم ويژه در اعياد ملي ومذهبي، نحوه ازدواج و همسرگزيني، چگونگي انجام سوگ‌ها و عزاهاي خصوصي و مذهبي، موسيقي و رقص‌بومي، نوع پوشش زنان و مردان و... از جمله جاذبه‌هاي فرهنگي منطقه محسوب مي‌شوند.
آب و هوا
استان چهارمحال وبختياري در ناحيه مركزي سلسله جبال زاگرس كه از شمال غربي به جنوب شرقي امتداد دارد واقع شده است.بلندترين استان در ناحيه غربي با 4548 متر ارتفاع در قله زردكوه بختياري و پست‌ترين نقطه آن در ناحيه شرقي‌چهارمحال است .كوههاي استان سرچشمه اصلي رودخانه‌هاي دائمي زاينده رود و كارون و در سراسر سال‌پوشيده از برف هستند و جزو حوزه‌هاي آبگير دائمي ايران به شمار مي‌روند. به دليل شيب ارتفاعات بختياري‌كه از شمال غربي به جنوب شرقي كشيده شده‌اند، همچنين به دليل بلندي عوارض طبيعي، موقعيت جغرافيايي‌و توپوگرافي، آب و هواي استان نسبتاً سرد است.
در ارتفاعات بالاي 2000 متر كه مساحت عمده استان را در برمي‌گيرد ريزش برف و باران از اواسط پاييز تا فروردين ادامه دارد، ولي در مناطق پست با بيش از 40 درجه‌حرارت در تابستان، حجم نزولات جوي كمتر است.
فصل سرما از اواسط آبان آغاز و 4 تا5 ماه ادامه پيدامي‌يابد. سردترين ماههاي سال، دي و بهمن است. متوسط درجه حرارت استان 3/10+ درجه سانتي‌گراد،حداكثر مطلق درجه حرارت 2/35+و حداقل مطلق آن 6/15- درجه سانتي‌گراد مي‌باشد. ميزان بارندگي سالانه426 ميلي‌متر و تعداد روزهاي يخبندان 127 روز است. از ارديبهشت تا آبان جزو ماههاي خشك و ماههاي آذر،دي، بهمن و اسفند جزو ماههاي يخبندان به شمار مي‌رود.
صنايع دستي و سوغاتي ها
انواع صنايع دستي و سوغاتي‌هاي استان چهار محال بختياري عبارتند از: قالي‌معروف چال شتري، چوخا، نمد، گيوه، خورچين، گليم، سياه چادر، جاجيم، وريس يا طناب ابريشمي، كلاه‌هاي‌نمدي، خور، جل، پلاس و كچمه دان - گز آن نيز معروف است.
آثار باستانی و جاذبه های گردشگری
پل زمان خان ، شهرکرد
سنگ نوشته‌هاي مشروطيت (پيرغار) ، فارسان
تونل كوهرنگ ،چلگرد ، فارسان
اختلاف سطح خط الرأس كاركنان تا كف رودخانه300 متر است كه قرار بود، ارتفاع سد 50 متر و ارتفاع شكاف 250 متر ساخته شود تا آب جاري شود. براي اين‌هدف 15 سال كار شده كه امروزه آثار متعدد آن به يادگار مانده است و عبارتند از: برش شاه (تراشه) كه براي اين‌مقدار كوه بري كه در تراشه شاه عباس به عمل آمده، در حدود 5 ميليون كارگر لازم بوده است و چنانچه مورخين‌اظهار مي‌دارند 15 سال هزاران كارگر به رايگان مشغول حفر بوده‌اند.
اين اقدام عمراني با مرگ شاه عباس‌دستخوش فراموشي شد. در دهه‌هاي گذشته تونل جديد كوهرنگ به انجام رسيد و هم‌اكنون سه شاخه آب كارون‌را به سه شاخه زاينده‌رود سرازير مي‌كند و فضايي جالب و ديدني دارد.
تالاب چغاخور ، گندمان ، لردگان
رشته‌كوه زيباي‌كلار نيز در سمت جنوب غربي مشرف بر تالاب است كه قله آن 3830 متر از سطح دريا ارتفاع دارد. تالاب رامرغزاري وسيع در بر گرفته كه مساحت آن حدود 700 هكتار برآورد شده است. اين ناحيه، آب و هوايي مرطوب‌با تابستان‌هاي معتدل و زمستان‌هاي سرد دارد و از نقاط ييلاق چهارمحال و بختياري محسوب مي‌شود. تالاب‌چغاخور محل زيست انواع مرغابي، غاز و اردك، آنقوت، چنگر، انواع حواصيل، لك‌لك سفيد، خروس كولي وفلامينگو مي‌باشد. در اين تالاب انواعي از آبزيان نيز زيست مي‌كنند كه ماهي كپور و كولي از مهم‌ترين آنهاست.
مناطق حفاظت شده و شکارگاه ها ، چهارمحال و بختياري
ستان چهار محال بختياري به دليل خصوصيات جغرافيايي كوهستاني و جنگلي يكي از مستعدترين زيستگاه‌هاي حيات وحش كشور محسوب مي‌شود. معروفترين گونه‌هاي حيات وحش اين استان عبارتند از:سمور آبي، بز كوهي، قوچ، ميش، آهو، پلنگ، خرس قهوه‌اي، گرگ، گراز، روباه، سگ آبي، كبك دري، كل، انواع‌مرغابي، چوب پا، با قرقره، هوبره، عقاب و... شمار كثيري از اين زيستگاه‌ها در مجاورت محورهاي جهانگردي‌قرار دارند. اهم اين شكارگاهها عبارتند از:
منطقه حفاظت شده تنگ صياد شكارگاههاي سبز كوه، تخته قلعه، بارده، بازفت، لندي، دره‌هاي حسينقلي،چبد، قيصري، احمد ليوه، ميلي، هفت چشمه، تنگه سرخون، پره‌داس، دالان كوه، بيدله، گندمكار، هفت كوتان،كلار، كوه سوخته، سالدارون، زرد كوه، دره سير، دشت مرجن، ماربره، گينه شهر و...
چشمه ها ، چهارمحال و بختياري
چشمگيرترين اين‌چشمه‌ها در سطح استان عبارتند از: وقت و ساعت در شراجي ، زينه در هفشجان، دروغ زن در فرخشهر، درياچه‌دره ده‌نو، سياه سرد در بروجن، بيجه نون در موسي آباد، يلم در بالا اوغلي، گهرو در سرچشمه، ده چشمه درپيرغار، مايك در سورشجان، مادر و دختر در گندمان، چشمه سيله در سيله، دوله در چمن بيد، ميلاس درميلاس، برم در لردگان، چشمه علي در امام‌قيس، آب سرده در آب سرده، سرخون در سرخون، سرداب در سرداب‌و چشمه سندگان در مال‌خليفه و چشمه معروف ديمه در نزديكي چلگرد.
امامزاده حليمه و حكيمه خاتون ، شهر كرد
درهاي مقبره عبارت است از سه دهنه كه با شيشه‌هاي رنگين‌بصورت متحرك- ارسي- ساخته شده است. در طرفين دو در بزرگ عبارت باني حاجيه خورشيد بيگم صبيه‌مرحوم حاج محمد رضا خان شهركي 1332 قمري نكاشته شده است. در جوار امامزاده سنگ قبرهايي به تاريخ1023 و 1130 ه . ق نصب شده است.